VMware oferuje różne licencje na swoje oprogramowanie do tworzenia kopii zapasowych, a ceny mogą być wysokie, szczególnie dla dużych środowisk wirtualizacyjnych. Jeśli zmigrowałeś swoje środowisko na Proxmoxa możesz skorzystać z bezpiecznego backupu w chmurze, wykorzystując do tego nasze narzędzie FlowBack© dostępne w sklepie internetowym.  
 
Jak zrobić backup? Poniżej instrukcja dotycząca Integracji instancji środowiska Proxmox z zakupionym zasobem Proxmox Backup Server (PBS).  

Następnie udaj się do panelu użytkownika Proxmox Backup Server i zaloguj, aby wypełnić pola. 

Po kliknięciu pojawią się okna z niezbędnymi informacjami do dokończenia konfiguracji zasobu. 
 

Ponownie wracamy do panelu użytkownika Proxmox Backup Server. 

Po poprawnym wypełnieniu wszystkich pól, klikamy „ok”. Zasób Proxmox Backup Server zostanie dodany i będzie widoczny w panelu użytkownika środowiska wirtualnego Proxmox. 

Co to znaczy, że kopia zapasowa jest NIENARUSZALNA i dlaczego to tak ważny aspekt ochrony danych? Czym jest linuxowe utwardzone repozytorium i czy jest to najlepsza metoda zapewnienia nienaruszalności backupu? Jak skutecznie testować kopie zapasowe i w jaki sposób wykorzystać do tego celu narzędzia ze stajni Veeam? O to i jeszcze więcej zapytaliśmy Tomasza Turka, Senior Systems Engineer z Veeam Software, który o backupie wie niemal wszystko.
 
Zapraszamy więc do materiału w dwu formatach. Dla tych, którzy wolą poczytać, mamy artykuł, a dla tych, którzy lubią pooglądać i posłuchać – wideo. Uwaga – znajdziecie tutaj sporo technicznego żargonu, więc artykuł jest skierowany raczej do specjalistów IT oraz osób z praktyczną wiedzą z obszaru backupu i odtwarzania.

Czym jest nienaruszalność kopii zapasowych i jak ją zrealizować w praktyce?

Czym jest linuxowe utwardzone repozytorium? Jak za jego sprawą realizowana jest ochrona przed usunięciem kopii zapasowej?

Czy utwardzone repozytorium linuxowe jest najlepszą metodą realizacji nienaruszalności kopii zapasowych?

Według Tomasza Turka linuxowe repozytorium jest jednym z podstawowych sposobów osiągnięcia nienaruszalności kopii zapasowej, ale nie jedynym. Stosunkowo bezpieczną metodą jest również wykorzystanie środowisk niezależnych od naszej firmowej infrastruktury do przechowywania kopii zapasowych. To na przykład środowiska zewnętrznych service providerów lub hyperskalerów, które gwarantują zupełnie inną domenę uwierzytelniania.

W przypadku ataku na nasze lokalne środowisko mamy jeszcze kopie zapasowe u service providera, gdzie dane są bezpieczne z dwóch powodów. Po pierwsze – zewnętrzna domena uwierzytelniania jest solidną barierą przed zaatakowaniem repozytorium Service Providera, nawet jeśli nasze lokalne dane uwierzytelniania zostały przejęte. Po drugie – dostawcy usługi backupu poza siedzibą (off-site backup) mają możliwość opóźnienia akcji usuwania kopii zapasowych ze swojego repozytorium, co znacząco zwiększa szanse na odzyskania danych po udanym ataku na lokalne repozytorium backupu. 

Rozważając to na przykładzie, gdybyście stali się ofiarą cyberataku mającego na celu nie tyle zaszyfrowanie danych, co na przykład ich usunięcie, service provider może ustanowić politykę, która mówi, że nawet w przypadku otrzymania komendy ,,Usuń kopie zapasowe” zadanie to realnie zostałoby zrealizowane dopiero po 7 dniach, co daje wystarczająco dużo czasu na odtwarzanie awaryjne.

Jakie są najlepsze praktyki testowania kopii zapasowych?

Podsumowanie

Bezpieczeństwo kopii zapasowych to zagadnienie równie szerokie, co trudne, głównie z uwagi na fakt, że niebezpieczeństwa, na które narażone są nasze dane, ewoluują w tempie logarytmicznym – codziennie pojawiają się nowe socjotechniki, coraz inteligentniejsze malware’y i jeszcze bardziej wyrafinowane techniki ataków ransomware.

A choć trudno za tym wszystkim nadążyć, jedno jest pewne – stosowanie sprawdzonych praktyk, narzędzi i strategii zabezpieczania backupu może nie tylko znacząco zwiększyć poziom bezpieczeństwa naszych danych, ale również (czego nikomu nie życzymy) stać się ostatnim bastionem w walce z cyberprzestępcami.

Dobrze zabezpieczona kopia zapasowa to przepustka do odzyskania utraconych danych, szybkiego przywrócenia ciągłości działania organizacji, ograniczenia skutków naruszenia oraz zmniejszenia potencjalnych konsekwencji finansowych i wizerunkowych dla organizacji.

Zatem jeśli wiesz już, że warto zadbać o ten obszar w Twojej organizacji, ale nie masz pewności co do tego, JAK to zrobić, jakich narzędzi użyć i od czego zacząć – zapraszamy do kontaktu z nami poprzez czat lub e-mail oraz do zapoznania się z informacjami o naszych usługach w zakresie backupu i odtwarzania na stronie produktu. Doradzimy, pomożemy i skutecznie przeprowadzimy Cię przez cały proces wdrożenia planu ochrony danych w Twojej organizacji. 

---

Artykuł został napisany przez człowieka, a nie algorytm sztucznej inteligencji.

W zastosowaniu idei nienaruszalności i ochrony danych poszliśmy w ostatnim czasie o kolejny krok dalej – uruchomiliśmy bowiem NIENARUSZALNE repozytorium chmurowe.

To wyjątkowy rodzaj repozytorium na backup, który – ze względu na swoją budowę oraz szereg zabezpieczeń – zapewnia całkowitą niezmienność plików w zadanym czasie. Technicznie, bazowaliśmy na dobrze znanym w pamięciach masowych trybie WORM (write once, read many). Bezpieczeństwo tego rozwiązania oparte jest na  3 filarach:

1. ,,Termin ważności” danych – każdy plik umieszczony w repozytorium otrzymuje swój indywidualny atrybut czasowy określający okres, w którym system blokuje możliwość zmiany lub usunięcia pliku oraz powiązanych z nim metadanych.
2. Bezpieczne logowanie – wykorzystujemy poświadczenia jednorazowe i uwierzytelnianie oparte na certyfikatach do komunikacji między serwerem kopii zapasowych Veeam a usługą Veeam Transport Service.
3. Bezpieczny zegar czasu – jako że w rozwiązaniu niezwykle ważną rolę pełni prawidłowy czas, zegary systemowe naszego klastra Veeam Cloud Connect synchronizują się z bezpiecznym zegarem czasu (NTP).

Kombinacja powyższych rozwiązań zapewnia kompleksową ochronę nie tylko przed standardowymi naruszeniami danych, ale także przed błędami ludzkimi lub przypadkowym usunięciem czy modyfikacją danych. Realizowana w ten sposób idea nienaruszalności kopii zapasowych jest wówczas kompletna.  

Docelowo nasi klienci będą mogli wybrać repozytorium, które im najbardziej odpowiada, lub aktywować oba naraz i realizować bardziej złożone scenariusze backupu.

Nowe repozytorium, testowane już przez naszych klientów. Umieściliśmy je też z dala od podstawowego ośrodka, bo w centrum danych w Opolu. Już wkrótce udostępnimy NIENARUSZALNE repozytorium do zamówienia online w naszym e-commerce: https://dev.flowbergit.pl/veeam-cloud-connect/

Czym właściwie jest Backup jako usługa? Jakie są zalety i wady sięgania po outsourcing w tym obszarze? Co daje backup poza siedzibą? Jak właściwie chronić kopie zapasowe? 

Odporny na ataki system backupu 

---

Dostępna obecnie wiedza w zakresie wektorów ataków i najczęściej wykorzystywanych podatności, daje wiele podpowiedzi w zakresie tego, jak powinien być zbudowany i sparametryzowany bezpieczny system backupu. Wystarczy zastosować 4 generalne zasady dotyczące architektury systemu: 

1. Fizyczne zabezpieczenie infrastruktury backupu, czyli wyeliminowanie możliwości dostępu do infrastruktury backupu osobom nieupoważnionym, najlepiej w oparciu o usługę certyfikowanego centrum danych. 

2. Segmentowanie i separowanie elementów infrastruktury, poprzez wykorzystywanie stref sieci. Strefa to obszar o określonej charakterystyce oraz przeznaczeniu i/lub podlegający szczególnym ograniczeniom. W każdej strefie obowiązywać powinny inne reguły dostępu. Na przykład strefa z ograniczeniami powinna realizować wyłącznie połączenia między zaufanymi serwerami, dzięki czemu będzie idealnym miejscem dla pamięci masowej realizującej funkcję repozytorium kopii zapasowych. 

3. Rozdzielenie ról administracyjnych i stosowanie odrębnych poświadczeń dla systemu backupu, a nawet wybranych usług katalogowych, wraz z dwuskładnikowym uwierzytelnianiem i stosowaniem kluczy U2F dla ról administracyjnych. 

4. Szyfrowanie kopii zapasowych w ramach każdego zadania backupu i zabezpieczenie klucza szyfrującego. 

Te generalne zasady, dobrze znane architektom bezpieczeństwa są stosunkowo łatwe do implementacji. Warto o nich pamiętać przy wdrażaniu lub modernizacji systemu kopii zapasowych.  

Planowanie bezpieczeństwa danych 

---

Właściwa ochrona danych i systemów wymaga planowania. Najlepszym sposobem jest spisanie polityki backupu, która jest ważnym elementem strategii bezpieczeństwa, będacej ważną częścią Planu Ciągłości Działania. Polityka backupu to plan działań, który określa m.in: 

• jakie dane i systemy mają być objęte ochroną, 
• z jaką częstotliwością mają być one kopiowane (RPO), 
• jak długo i gdzie powinny być przechowywane (retencja), 
• jak szybko dane mają być przywrócone (RTO), 
• w jakiej kolejności mają być przywracane systemy (orkiestracja). 

Polityka backupu określa również procedury, które należy stosować w celu zapewnienia integralności danych, w tym scenariusze testów walidujących poprawność wykonanych kopii zapasowych. Ważne jest, aby polityka backupu była regularnie aktualizowana i dostosowywana do zmieniających się potrzeb i warunków biznesowych, aby nadążała za rozbudową i rozwojem środowiska IT organizacji.  

Outsourcing obszaru backupu 

---

Backup as a Service (BaaS) to skalowalne rozwiązanie obejmujące pełny system backupu oraz usługi eksperckie, które razem stanową kompleksowe rozwiązanie w zakresie ochrony danych i systemów. Podstawowe składniki backupu w formie usługi to:  

• licencje zaawansowanego systemu tworzenia i zarządzania kopiami zapasowymi,  
• instalacja i konfiguracja aplikacji do backupu, raportowania i monitoringu, 
• skalowalne repozytorium backupu w bezpiecznym centrum danych, 

• opracowanie polityki backupu wraz z jej implementacją, 
• obsługa administracyjna ze wsparciem technicznym w określonym standardzie SLA. 

Zakres składowych usługi różnić się będzie zależnie od oferty dostawcy, jednak w większości przypadków outsourcing procesu backupu oznacza, że przenosimy pełną odpowiedzialność za ten obszar na usługodawcę. Nie angażujemy przy tym własnych zasobów, czy to ludzkich, czy infrastrukturalnych. Taka forma usługi odpowiada też na szereg kluczowych wyzwań związanych ze skuteczną i kompleksową ochroną danych w organizacjach. 

Co wybrać?  Outsourcing backupu czy inwestycja we własne zasoby? 

---

Przyjmijmy, że firma ma 20 serwerów wirtualnych, a szacowane zapotrzebowanie na repozytorium dla kopii zapasowych wynosi 10TB. Dla uproszczenia zakładamy, że w całym trzyletnim okresie zapotrzebowanie na zasoby pozostanie niezmienne. Jednocześnie, w obu opcjach realizatorem usług będzie ten sam podmiot, dlatego wycena wdrożenia systemu backupu oraz stworzenia polityk jest tożsama. Koszty energii i chłodzenia dla jednego serwera, ubezpieczenia, szkolenie zespołu, itp. pomijamy. Spójrzmy, jak to wygląda przy inwestycji we własne zasoby: 

I.                Inwestycja własna w system backupu 

Lp.	Zakres wdrożenia	Opex (brutto m-c)	Capex (netto)
1.	Projekt wykonawczy		4 500 zł
2.	Licencje systemu Veeam Backup & Replication Enterprise Plus (ze wsparciem 24/7 na 3 lata).		51 120 zł
3.	Serwer backup wraz z repozytorium 10TB		12 500 zł
4.	Opracowanie polityki backupu		5 000 zł
5.	Wdrożenie systemu backupu i dokumentacja		6 000 zł
6.	Administracja systemem backupu (1/8 etatu)	2 000 zł
		2 000 zł	79 120 zł

  

W przypadku outsourcowania backupu do zewnętrznego dostawy koszty kształtują się następująco: 

II.               Outsourcing obszaru backupu 

Lp.	Zakres usług	Opex (netto m-c)	Capex (netto)
1.	Projekt wykonawczy		4 500 zł
2.	Licencje systemu Veeam Backup & Replication Enterprise Plus (20 VM).	1 160 zł
3.	Repozytorium chmurowe 10TB	900 zł
4.	Opracowanie polityki backupu		5 000 zł
5.	Instalacja i konfiguracja systemu backupu		6 000 zł
6.	Administracja systemem backupu	1600 zł
		3 660 zł	15 500 zł

  

Powyższe zestawienie kosztów operacyjnych (Opex) oraz inwestycyjnych (Capex) pokazuje, że po 3 latach nadal korzystniejszą opcją realizacji backupu jest outsourcing – w tym przypadku Backup as a Service (BaaS). Dociekliwi mogą się jednak zastanawiać, co stanie się później? Czy po pewnym czasie nie powinno nastąpić wyrównanie kosztów w jednej i drugiej opcji? Hipotetycznie mogłoby to nastąpić po 4 latach od wdrożenia, ale w praktyce nic takiego się nie wydarzy. Dlaczego? To proste – przy wyborze inwestycji we własny system do backupu, po 3 latach pojawia się konieczność odnowienia wsparcia dla systemu Veeam Backup & Replication, którego przeciętny koszt dla tego przypadku wynosi 3740 euro (stan na 04.04.2023 roku). Trzeba będzie pewnie dokupić także wsparcie gwarancyjne do serwera, które zwyczajowo z nowym sprzętem obejmuje 3 lata. W usłudze BaaS opartej na Veeam Cloud Connect (VCC), prawo do aktualizacji jest wliczone w cenę usługi, a za sprzęt odpowiada usługodawca.

  

  

	Łączny koszt obszaru backupu
	Outsourcing	Inwestycja
w 1 rok	59 420 zł	103 120 zł
w 2 roku	43 920 zł	24 000 zł
w 3 roku	43 920 zł	24 000 zł
Razem po 3 latach	147 260 zł	151 120 zł

Bezpieczeństwo kopii zapasowych 

---

Oczywiście istnieje sporo wątpliwości, na ile dane, będące najcenniejszym aktywem organizacji, będą bezpieczne u dostawcy usług. Kwestie te zabezpieczyć mogą prawnicy (co jest codziennością w kontraktach B2B) oraz odpowiednie procesy po stronie usługodawcy. Z pomocą przychodzi także technologia, a więc na przykład szyfrowanie kopii, które mają być umieszczone w repozytorium chmurowym, co staje się warunkiem świadczenia usługi BaaS. 

Jeżeli jednak przeanalizujemy typowe ataki na dane cyfrowe, wówczas nie może być wątpliwości, że przechowywanie kopii zapasowych poza siedzibą, czyli u dostawcy usługi backupu, to jedna z najskuteczniejszych form ochrony danych. 

Szyfrowanie kopii zapasowych jest jednym z kluczowych elementów utrzymania poufności danych, dlatego system backupu w ramach BaaS weryfikuje każdą stworzoną kopię pod kątem tego, czy dane zostały zaszyfrowane. Klucz szyfrujący posiada jedynie właściciel danych, a całość transferu do repozytorium odbywa się z wykorzystaniem protokołu SSL. Kopie zapasowe powinny być również testowane pod kątem obecności wirusów oraz poprawności wykonania. Służą temu skrypty wykonywane automatycznie w wyizolowanym środowisku, dzięki rozwiązaniom takim jak SureBackup. 

Kopia zapasowa poza siedzibą (offsite backup) 

---

Najlepsze praktyki tworzenia kopii zapasowych obejmują strategię zgodną z regułą 3-2-1, która obejmuje trzy wystąpienia danych na dwóch różnych nośnikach oraz z jedną kopią przechowywaną poza siedzibą firmy. To właśnie ta ostatnia kopia (offsite backup) jest immanentną częścią planu odzyskiwania danych po awarii oraz jednym z kluczowych elementów usługi BaaS, bo daje pewność, że dane, których kopia znajduje się poza siedzibą, jest nienaruszalna, bezpieczna oraz najczęściej wyizolowana z firmowej sieci. Kopia przechowywana w ten sposób minimalizuje kilka istotnych ryzyk:  

• pozwala chronić i odzyskiwać dane w przypadku zniszczenia sprzętu produkcyjnego lub lokalnego repozytorium,  
• jest wolna od błędów ludzkich, w tym działania celowego,  
• jest również odporna na ataki ransomware, które zazwyczaj infekują wszelkie dostępne w sieci firmowej dane i repozytoria.  

Kopia zapasowa poza siedzibą jest więc nierzadko ostatnią deską ratunku w przypadku utraty danych z lokalnego backupu.  

Jeżeli posiadasz aplikację Veeam Backup & Replication, uruchomienie offsite backup jest niezwykle proste. Wystarczy dodać do infrastruktury backupu (Backup Infrastructure) dostawcę usług (Service Provider), a w nowym lub istniejącym zadaniu backupu skonfigurować dodatkowe miejsce docelowe (Configure Secondary Destination), wskazując na Cloud Service Provider’a. 

Zalety i wady outsourcingu obszaru backupu i odtwarzania 

---

ZALETY

WADY

Brak inwestycji – koszty początkowe są minimalne. Nie trzeba nabywać oprogramowania czy sprzętu, ani zatrudniać specjalisty w zakresie backupu.   Szybki start – podobnie, jak w przypadku aplikacji w formule SaaS, udostępnienie usług podstawowych następuje w ciągu kilku minut, a pełnego zakresu (czyli wraz z wdrożeniem) w ciągu kilku dni.   Skalowalność – alokacja licencji oraz wielkość repozytorium dla kopii zapasowych dostosowywana jest do bieżącego zapotrzebowania, co oznacza zarówno zwiększanie jak i pomniejszanie zasobów.   Nowoczesna technologia – dostawcy usług najczęściej wykorzystują rozwiązania o wysokim stopniu niezawodności i zaawansowanych funkcjonalnościach, projektowane dla dużych organizacji.  Niski próg wejścia – choć rozwiązania techniczne są niezwykle zaawansowane, usługi są przystępne cenowo, gdyż rozliczane są za użycie. Dla niewielkiej organizacji, posiadającej niewiele zasobów, oznacza to niski abonament.  Wsparcie techniczne – dostęp do ekspertów z dużą wiedzą dziedzinową i doświadczeniem, pozwala klientowi w pełni przekazać zadania związane z obsługą backupu i odtwarzania na usługodawcę.

Poufność danych -zarządzanie procesem i danymi jest zadaniem usługodawcy, a zatem może to rodzić pytania o bezpieczeństwo i poufność danych.  Zależność technologiczna – jak każda usługa abonamentowa, także backup w outsourcingu oznacza w pewnym stopniu związanie z dostawcą i określoną technologią.  Używasz, gdy płacisz – usługa rozliczana jest zwykle w cyklach miesięcznych, zatem problemy z płatnościami mogą wywołać kłopoty związane z dostępnością usługi.  Brak indywidualizacji – usługi świadczone dla wielu klientów są standaryzowane ze względu na łatwość obsługi. Zwykle więc indywidualne dostosowanie parametrów usługi do wymogów jednego klienta jest niemożliwe.  Ograniczenia techniczne – odtwarzanie z repozytorium chmurowego wymaga dostępu do sieci Internet, a przepustowość łącza wpływa wprost na szybkość odtwarzania z repozytorium chmurowego.  Konieczność dostosowania się – usługodawca, jako wyłączny dysponent usługi, może jednostronnie dokonywać zmian w regulaminie, tym samym zmieniając warunki umowy, które wówczas mogą okazać się niekorzystne dla klienta.

Sprawdzona technologia 

---

Ważnym aspektem każdego dojrzałego rozwiązania do ochrony danych jest technologia. Od wielu lat numerem jeden w tym zakresie jest Veeam Software, którego system Veeam Backup & Replication jest łatwą w konfiguracji, prostą i intuicyjną platformą do tworzenia kopii zapasowych i odzyskiwania po awarii. Rozwiązanie Veeam Backup & Replication umożliwia tworzenie kopii zapasowych na poziomie obrazu maszyn wirtualnych, fizycznych i chmurowych oraz przywracanie z nich danych, przy jednoczesnej optymalizacji transferu danych i zużycia zasobów. Scentralizowana konsola platformy pozwala samodzielnie administrować operacjami oraz zadaniami backupu, jak również pomaga automatyzować i integrować procesy ochrony oraz odzyskiwania danych.  

Jak nie kupować kota w worku? 

---

Dobrą praktyką przy wyborze tak istotnej usługi z perspektywy ciągłości działania organizacji, jest to, by wybrać dostawcę i technologię najlepiej dopasowaną do potrzeb. W przypadku BaaS warto skorzystać z możliwości prezentacji usługi na żywo i sięgnąć po bezpłatny okres próbny. W trakcie prezentacji na żywo można zadawać pytania, które pozwolą ocenić stopień dopasowania usługi do potrzeb organizacji. Wersja próba usługi umożliwi zasymulowanie rzeczywistego użycia, czyli na przykład stworzenia kilku zadań backupu i przeprowadzenie odtwarzania z utworzonych kopii.  

Podsumowanie 

---

Skuteczna ochrona danych wymaga kompleksowego i przemyślanego podejścia. Należy sięgnąć po najlepsze praktyki w zakresie tworzenia architektury rozwiązania, strategii backupu oraz technologii, które, odpowiednio wdrożone, znacząco zmniejszą ryzyko utraty danych i przestojów. Dobra wiadomość jest taka, że nie trzeba robić tego na własną rękę – można zadbać o dane bez konieczności wielkich inwestycji, nakładów na kompetencje techniczne i dużych zasobów. Wystarczy zwrócić się w stronę zaufanego partnera technologicznego i usługi, która odpowiada na wszystkie wyzwania dotyczące strategii ciągłości działania. Backup as a Service jest właśnie taką usługą – warto zatem rozważyć, czy przypadkiem nie jest to właśnie to, czego potrzebuje Wasza organizacja, by spać spokojnie i nie martwić się o swoje dane.  

---

Recovery Time Objective – oznacza czas, jaki jest potrzebny od chwili wystąpienia awarii do chwili uruchomienia awaryjnego trybu pracy (failover) lub przywrócenia środowiska produkcyjnego. 

Retencja definiuje, jak długo będziemy przechowywać kopie zapasowe w repozytorium backupu, a więc określa czas życia backupu.

Orkiestracja oznacza zaplanowaną sekwencją uruchomień powiązanych ze sobą serwerów i usług, która zapewni prawidłową pracę środowiska IT.

---